به نام خدا دوستان سلام من سعید کردی زاده هستم کارشناس  ارشد مکانیک، و در این فایل صوتی قصد دارم،در مورد پنج باور اشتباه در مورد آنالیز روغن با شما مطالب ارزشمندی را به اشتراک بگذارم.

این پنج باور اشتباه از این قرار است:

1-زمانی که حجم روغن ناچیز است، نیازی به نمونه گیری نیست!

2-تست شمارش ذرات (Particle Counter) تنها معیارِ تمیزی روغن است.

3-آزمایش روغن فقط برای روغن ها است!

4-آنالیز ارتعاشات به جای آنالیز روغن!

5-آزمایش روغن، سالی یک بار!

فایل صوتی درباره “آنالیز روغن و پنج باور اشتباه و خطرناک” را می توانید از طریق لینک زیر گوش کنید:

اولین باور اشتباه: زمانی که حجم روغن ناچیز است، نیازی به نمونه گیری نیست!

زمانی که حجم روغن دستگاه کم بوده و هزینه های آزمایش روغن خیلی بیشتر از هزینه خرید خود روغن است.

در این حالت ممکن است از آزمایش روغن صرف نظر کنید. اجازه دهید این قضیه را با یک مثال واقعی خدمت شما بیان کنم.

در سیستم هیدرولیک توربین گازی V94.2، در حدود 200 لیتر روغن استفاده میشود.

قیمت 200 لیتر روغن هیدرولیک یک میلیون تومان است(البته در سال 1397!)

ازطرفی برای انجام آنالیز روغن هیدرولیک، بایستی پارامترهایی زیر را در مورد نمونه روغن انجام دهید:

• آنالیز عنصری،
• عدد اسیدی یا TAN،
• مقدار آب موجود در روغن به روش کارل فیشر
• آزمایش کف مرحله اول
•  رهاسازی هوا(Air Release)

قیمت انجام این آزمایش ها، 250 هزار تومان است.(البته در سال 1397!)

این آزمایش ها بایستی هر سه ماه انجام شود.

بنابراین بعد از یکسال برای روغن سیستم هیدرولیک توربین گازی V94.2  که یک ملیون تومان ارزش خرید داشته، یک ملیون تومان هزینه آزمایش پرداخت شده است.

ممکن است از شما سوال شود:  چرا آنالیز روغن انجام دادید؟ بعد از یک سال کل روغن را تعویض می کردید.

در جواب باید گفت: که وظیفه اصلی آنالیز روغن، ارزیابی سلامت ماشین بوده و سلامت روغن وظایف بعدی انجام آزماش از روغن است.

از طرفی، با تعویض روغن آیا میتوانید گارانتی بدهید که هیچ سایشی داخل سیستم هیدرولیک توربین گازی V94.2 اتفاق نیفتاده است.

و یا هیچ آلودگی دیگری داخل سیستم هیدرولیک توربین گازی V94.2 نیست.

بنابرین زمانی که آنالیز روغن ماشین را  انجام میدهید، از ماشین عیب یابی هم انجام داده شده است.

هدف اصلی آنالیز روغن، ارزیابی سلامت ماشین بوده و سلامت روغن هدف بعدی انجام آزماش روغن می باشد.

دومین باور اشتباه: تست شمارش ذرات (Particle Counter) تنها معیارِ تمیزی روغن است.

دومین باور غلط در آنالیز روغن این است که چرا پارامترهای آزمایشی مشابهی را در مورد نمونه روغن انجام میدهید؟

معمولا در کارگاه های آنالیز روغن از من سوال میشود که وقتی تست شمارش ذرات (Particle Counter) را انجام میدهیم،

چه لزومی دارد که آزمایش شاخص فرسایش ذرات آهنی (Particle Quantifier)،

آزمایش فروگرافی مستقیم (Direct Reading Ferrography (DRF و یا آزمایش Patch test را هم انجام بدهیم؟

ما که یک بار از نمونه روغن  تست شمارش ذرات را گرفتیم، چه لزومی به انجام بقیه این تست های مشابه و صرف هزینه است؟

در پاسخ باید بگویم من خودم مخالف اسراف کردن در انجام آزمایش های گوناگون و هزینه های زیاد هستم،

اما هزینه خراب شدن یک گیربکس  به دلیل اینکه ما نخواستیم آزمایش های تکمیلی روغن این دستگاه را انجام بدهیم، چقدر است؟

شما هرچه قدر پول بدهید آش میخورید. و هرچه قدر در زمینه آنالیز روغن سرمایه گذاری (≠هزینه) کنید، عیب یابی ماشین بهتر و دقیق تر انجام میشود.

شما هرچه قدر پول بدهید آش میخورید!

و هرچه قدر در زمینه آنالیز روغن سرمایه گذاری (≠هزینه) انجام دهید،

عیب یابی ماشین بهتر و دقیق تر انجام میشود.

سومین باور اشتباه: آزمایش روغن فقط برای روغن ها است!

سومین باور غلط در آنالیز روغن این است که تصور میشود آنالیز روغن فقط برای روغن است. در صورتی که این طور نیست.

چند وقت پیش برای عیب یابی از گیربگس های سیستم کولینگ یکی از نیروگاه سیکل ترکیبی بزرگ کشور، نمونه گیریس به آزمایشگاه ارسال کردیم.

خیلی مواقع با بررسی گیریس به لحاظ حضور ذرات سایشی و مرفولوژی (Morphology) ذرات داخل گیریس به لحاظ شکل، رنگ و تیزی،

از ماشین عیب یابی  میشود.

 بررسی گیریس به لحاظ حضور ذرات سایشی و مرفولوژی (Morphology) ذرات داخل گیریس

به لحاظ شکل، رنگ و تیزی، به عیب یابی از ماشین کمک میکند.

چهارمین باور اشتباه: آنالیز ارتعاشات به جای آنالیز روغن!

چهارمین باور اشتباه  این است که وقتی آنالیز ارتعاشات روی یک دستگاه انجام میشود، لزومی به انجام آنالیز روغن نیست.

در پاسخ باید گفت اگر چه در تشخیص عیوبی مثل آنبالانسی (Unbalance) و ناهم محوری (Misalignment)، آنالیز ارتعاشات برنده بلامنازع است.

ولی مطالعات آماری زیادی اثر بخش بودن آنالیز روغن در تشخیص عیوب در مرحله اولیه (Early Stage) را نشان میدهد.

پنجمین باور اشتباه: آزمایش روغن، سالی یک بار!

پنجمین و آخرین باور اشتباه در مورد آنالیز روغن این است که آنالیز روغن را سالیانه انجام دهید.

در صورتی که اگر بخواهید در مورد یک دستگاه تصمیم گیری کنید، حتما به تاریخچه ماشین و اطلاعات قابل تحلیل و ترند کردن (Tenable Data) نیاز خواهید داشت.

بنابراین برای داشتن اطلاعات قابل تحلیل باید از  آزمایش روغن دستگاه تاریخچه داشته باشید.

معولا استانداردها و آزمایشگاه های  معتبر روغن، حد اقل هر سه ماه را برای آنالیز روغن یک دستگاه پیشنهاد میکنند.

در مواقعی که با یک ماشین با دور کاری بالا (High Speed Machine) مانند توربین روبرو باشید،

و یا با دستگاهی که دمای روغن در سیستم روانکاری آن دستگاه زیاد است، حتی پیشنهاد شده که ماهیانه آنالیز روغن انجام شود.