دوره آنالیز ارتعاشات ماشین در تاریخ پنجم، ششم هفتم بهمن ماه در نیروگاه سیکل ترکیبی زواره برگزار شد.

در این گزارش قصد داریم مروری کلی بر مطالب دوره آنالیز ارتعاشات ماشین داشته باشیم.

روز اول دوره آنالیز ارتعاشات ماشین:

صبح روز پنج­شنبه پنجم بهمن ماه کارگاه آنالیز ارتعاشات ماشین ساعت 9 با با حضور پرسنل سایر نیروگاه های گروه مپنا در نیروگاه زواره آغاز شد.

ابتدا عملکرد توربین گازی SGT-750 شرکت زیمنس آلمان توضیح دادیم و اینکه این توربین ساز با نصب  Infrared Camera  و پایش سلامت پره توربین، تا چه اندازه Reliability وAvailability  را افزایش داده است.

یکی از مهم‌ترین صحبت‌های ما این بود که هدف از پایش وضعیت ماشین، تشخیص عیب در مرحله Early stage است.

تشخیص زودهنگام عیب با تولید lead time، زمان بیشتری برای تمهیدات قبل از خرابی در اختیار ما قرار میدهد.

همگی در این مورد به تفاهم نظر رسیدیم که  مهمترین عامل ایجاد ارتعاشات در ماشین ها خود ما مهندس ها هستیم . . . .

پایش وضعیت

سپس بحث را با این سوال از شرکت کنندگان ادامه دادیم:

• چه دستگاهی نیاز به پایش وضعیت دارد
• حال که دستگاه ارزش پایش وضعیت شدن داشت، چه نوع پایش هایی لازم است.

همه دیدیم که تفرق آرا زیاد بود.

در پاسخ به این دو سال اختلاف نظر زیاد بود  پس Equipment Critical Rating هر دستگاه را محاسبه کردیم.

با Equipment Critical Rating بیشتر آشنا شوید.

سرفصل های آموزشی خدمت همکاران معرفی شد و طبق روال دوره های گذشته،

من گارانتی دادم که در پایان دوره، دوستان میتوانند تحلیل درستی از ارتعاشات ماشین داشته باشند.

در ادامه صحبت با این موضوع شروع شد که هر یک از پارامترهای سیگنال هارمونیک ساده Simple Harmonic یا همان   به تحلیل ارتعاشات ماشین و نهایتا عیب یاب چه کمکی می کند.

با بیان علت اینکه چرا خودرو سازها پیچ های متفاوتی در ماشین استفاده میکنند؟

درحالی که میتوانستند برا ی راحتی کار، سر تمامی پیچ ها را یکسان بسازند (مثلا دوسو!!!)  به فلسفسه این که چرا بعضی مواقع دامنه peak استفاده میشود و بعضی مواقع از دامنه rms رسیدیم.

مقاله دامنه سیگنال ارتعاشی را از دست ندهید.

سوال مهمی که مطرح شد این بود: کدام دامنه ملاک ما در پایش وضعیت باید باشد؟ دامنه جابه جاییDisplacement ، دامنه سرعتVelocity و یا دامنه شتابAcceleration؟

پاسخ: به عنوان یک قائده کلی در آنالیز ارتعاشات ماشین میتوان گفت:

برای ماشین ها با دور کمتر از 6000rmp، از دامنه جابه جایی Displacement Amplitude استفاده کنید.

برای ماشین ها با دور بین 600rmp تا 60000rmp شما از دامنه سرعت Velocity Amplitude استفاده کنید.

برای ماشین ها با دور  بیشتر از 60000rpn است، حتما دامنه شتاب Acceleration Amplitude ماشین را بررسی کنید.

پایان روز اول

در پایان روز اول به معرفی کامل سنسور های اندازه گیری ارتعاشات اختصاص داده شد:

Eddy Current Proximity Probe

Velocity Pickup

Piezoelectric Accelerometer 

در مورد سنسور Velocity Pickup گفتیم که Dynamic Range: 1000:1 دارد،

یعنی نسبت بزرگترین عددی که این سنسور می تواند بخواند نسبت به کوچکترین عددی که این سنسور میتواند بخواند، 1000 به 1 است.

همچنین گفتیم Frequency Range این سنسور بین 10Hz تا 1000Hz بوده و از این نظر برای خیلی از دستگاه ها مناسب نیست.

Sensitivity سنسور با رابطه mv/m/s بیان می شود. یعنی این سنسور به ازای هر m/s  از سرعت ارتعاشات، mv تولید میکند.

خرید دستگاه آنالایزر ویبره

در مورد خرید دستگاه آنالایزر ویبره Vibration Analyzer و اینکه این دستگاه ها چه مشخصات فنی را دارا هستند بحث و تبادل نظر شد.

بعضی از این قابلیت ها از این قرار بودند:

• اندازه گیری ارتعاشات کلی
• نمایش عدد سلامت بیرینگ
• FFT Line
• قابلیت تعریف Route
• حافظه
• قابلیت اندازه گیری عدد و نمودار Envelope
• تعداد کانال
• توانایی انجام بالانس دینامیکی
• تعداد صفحه بالانس
• اندازه گیری سیگنال زمانی
• اندازه گیری فاز با دور سنج یا بدون دور سنج
• قیمت خرید هر نسخه نرم افزار
• Shaft Orbit
• داده برداری با سنسور غیر تماسی
• IP
• Cost Down Test
• Hammer Test for Modal Analysis
• ODS Analysis
• امکان اتصال به سنسور سه جهته

مقاله 22 نکته طلایی در خرید دستگاه آنالایزر ویبره را مشاهده کنید.

روز دوم دوره آنالیز ارتعاشات ماشین

روز دوم کارگاه آنالیز ارتعاشات ماشین با صحبت در مورد  روش  تعیین حد Alarm و Trip ویبره ماشین ها شروع کردیم.

گفتیم استاندارد ISO در مورد ارزیابی ارتعاش ماشین دو دیدگاه دارد.

دیدگاه اولVibration magnitude بوده و به دودسته ISO 10816  (ارتعاشات قسمت های غیر دوار Non-Rotating Part ماشین)

و ISO 7919 (ارتعاشات قسمت های دوار Rotating Part ماشین) تقسیم شده است.

با استانداردهای ISO 10816 و ISO 7919 بیشتر آشنا شوید.

در ادامه به کمک استاندارد  ISO 10816حد Alarm و Trip ویبره مطلق (Absolute vibration) یاتاقان توربین گازی V94.2 را مشخص کردیم.

خوشبختانه این عدد دقیقا همان عدد سازنده های توربین یعنی شرکت مپنا و شرکت زیمنس بود.

گفتیم، دیدگاه دوم استاندارد ISO در ارزیابی ارتعاشات، Change in Vibration Magnitude است و برساس این دیدگاه همانطوری که افزایش ویبره نگران گننده است، کاهش ویبره نیز نگران کننده است.

این استاندارد و تغییرات  ویبره را چه در جهت کاهش و چه در جهت افزایش، شروع نگرانی در مورد وضعیت یک ماشین اعلام میکند.

در ادامه درمورد سیگنال حوزه زمانی Time Waveform Signal که قدیمی ترین فرم داده برداری بوده و در تشخیص عیوبی مانند شکستگی دندانه چرخدنده و بعضی عیوب برینگ ها می تواند سودمند باشد، بحث و تبادل نظر شد.

همچنین درمورد تکنیک Fast Fourier Transfer(FFT) ، Envelope، Shaft Orbit و تحلیل منحنی های Run up و Coast down حسابی بحث کردیم.

در پایان عیوب  نحوه تشخیص عیوب شایع توربین ها مانند Misalignment، Unbalance، Bent Shaft، Rotor rub را به کمک آنالیز ارتعاشات توضیح دادیم.

روز سوم دوره آنالیز ارتعاشات ماشین

رسیدیم به مهمان دوره. در این جلسه میزبان مهندس سالار خوبانی مدیر مکانیک شرکت دلتا صنعت شریف بودیم.

در این جلسه تمرینات عملی زیادی در ساختمان تصفیه خانه آب نیروگاه (Water Treatment Plant) داشتیم.

یکی از Case Study ها ارتعاشات پمپ فشار بالای تغذیه خط دمین بود که خوشبختانه به کمک دستگاه آنالایزر ارتعاشات متوجه خرابی Outer Race برینگ سمت کوپلینگ الکتروموتور شدیم.

تشکر و قدردانی

اول از همه باید تشکر کنم از شرکت‌کنندگان پرانرژی کارگاه که از

نیروگاه های سیکل ترکیبی گناوه،

سیکل ترکیبی چادرملو،

نیروگاه متمرکز پارس جنوبی،

نیروگاه سیکل ترکیبی پره سر،

نیروگاه فارس و

به نیروگاه سیکل ترکیبی تشریف آورده بودند.

حضور آن‌ها عامل اصلی شکل‌گیری این گردهمایی آموزشی بود.

همچنین از مدیر مکانیک شرکت دلتا صنعت شریف، آقای مهندس خوبانی که در برگزاری کارگاه عملی خیلی زحمت کشیدند، بی‌نهایت سپاسگزارم.