شایع ترین عیب ماشین های دوار بعد از عیب نابالانسی ، ناهم محوری (misalignment) می باشد.

من سعید کردی زاده در این فیلم آموزشی کوتاه به سولات زیر پاسخ می دهیم:

•  ناهم محوری چیست و چه انواعی دارد؟
• پنچ عامل ناهم ­محوری پمپ سانتریفیوژ کدامند؟

برای دانلود ویدئو اینجا کلیک کنید

ناهم محوری چیست و چه انواعی دارد؟

ناهم محوری یا ناهم راستایی یعنی سنترلاین (center line) دو شفت کوپل شده، روی هم منطبق نشده است.

ناهم محوری به دو نوع ناهم راستایی موازی (parallel misalignment) یا اُفست (Offset) و ناهم راستایی زاویه ای (angular misalignment) یا گپ (Gap)، تقسیم بندی میشود.

معمولا ترکیبی از  هر دو نوع parallel misalignment و angular misalignment در ماشین ها مشاهده میشود.

حتما فیلم رایگان در مقاله نابالانسی چیست و چه عواملی باعث نابالانسی میشود؟ را مشاهده کنید.

شش عامل ناهم ­محوری پمپ سانتریفیوژ کدامند؟

به ­منظور اینکه درک صریحی از موضوع ناهم­راستایی پیدا کنید، این مسئله را از منظر ناهم­راستایی پمپ سانتریفیوژ بررسی می­نمایم.

عوامل ناهم­راستایی یک پمپ سانتریفیوژ به قرار زیر است:

1- شیم ­هایی (Shim) که در زمان راه‌اندازی اولیه پمپ و به‌منظور هم‌راستا­کردن شفت الکتروموتور و پمپ استفاده شده است، به‌مرورزمان دچار خوردگی شده باشد.

2- انبساط حرارتی (Thermal Growth) لوله‌های متصل به پمپ، باعث وارد­شدن تنش به پمپ گردیده و ناهم‌محوری را به همراه آورده است.

3- لوله‌کشی به ­درستی مهار و ساپورت ­بندی نشده و در نتیجه  وزن حاصل از لوله‌کشی به پمپ وارد می­شود.

4- فونداسیون پمپ به‌مرورزمان دچار افتادگی شده باشد.

5- قطعه لاستیکی (Rubber) که در بیشتر کوپلینگ­های انعطاف‌پذیر استفاده می‌شود، به‌مرور زمان آسیب دیده و از بین رفته است.

6-  توزیع حرارت در قسمت‌های مختلف شفت، غیر یکنواخت باشد.

پیامدهای ناهم محوری ماشین

پیامدهای ناهم محوری ماشین به قرار زیر است:

1- افزایش ارتعاش

2- نشتی و خرابی آب­بندها

ناهم­راستایی محورها باعث می­شود که سطح آب‌بندها از حالت تقارن خـارج شـده و بـین آن‌ها فاصله ایجاد شود. فضاي ایجادشده موجب نشتی سیال داخل ماشین به بیرون می‌شود.

3- خرابی بیرینگ­ها

ناهم­محوری ماشین، تحمیل بارهاي نامتقارن و اضافی بر روي ساچمه­هاي بیرینگ­ را به همراه دارد. پیامد این تنش­هـاي بیش‌ازحد و متناوب، افزایش لرزش، داغ شدن بیرینگ و درنهایت خرابی آن است.

ناهم­محوری در یاتاقان­های ژورنال نیز باعث نازك شدن فیلم روغن بین محور و یاتاقان ژورنال می­شود و آسیب جدي روي سطوح بابیت یاتاقان را به همراه دارد.

4- آسیب چرخ­دنده­ها

افزایش لقی بین دندانه­ها به علت عیب ناهم­محوری موجب گرم شدن، لرزش و خرابی زودهنگام چرخ­دنده­های گیربکس می­شود.

5- خرابی کوپلینگ­ها

نیروهاي نامتقارن ناشی از ناهم­راستایی موجب تنش­هاي اضافی و افزایش دمـا در کوپلینگ­هـا شده و در نهایت منجر به بریده شدن اجزاي انعطاف­پذبر یا شکست آن می­شود.

6- افزایش تلفات مکانیکی

هم­راستا بودن محورها در میزان راندمان انتقال توان، نقش بسیار مؤثری داشته و ناهم­راستایی موجـب کـاهش رانـدمان و افزایش انرژي مصرفی می­شود.

7- کاهش قابلیت اطمینان و ضریب ایمنی

با افزایش ناهم­محوری، عمر اجزاء ماشین و قابلیـت کارکرد آن‌ها کـاهش خواهـد یافت.